Krzysztof Pankiewicz (scenograf)


Krzysztof Pankiewicz, urodzony 16 września 1933 roku w Pruszkowie, a zmarły 15 grudnia 2001 roku w Warszawie, to postać, która na zawsze zapisała się w historii polskiego świata sztuki. Był nie tylko utalentowanym malarzem, ale również scenografem i reżyserem teatralnym.

W swojej karierze artystycznej zdobył liczne nagrody i odznaczenia, zarówno w Polsce, jak i za granicą, co potwierdza jego znaczący wkład w rozwój sztuki teatralnej i wizualnej. Pankiewicz pozostawił po sobie nieusuwalny ślad, który inspiruje kolejne pokolenia artystów.

Edukacja

Krzysztof Pankiewicz rozpoczął swoją edukację w roku 1950, kiedy to zapisał się na Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej. Po upływie jednego roku zdecydował się na zmianę kierunku i przeniósł się na Wydział Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W 1954 roku jego droga artystyczna zaprowadziła go na Wydział Scenografii i Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie uczył się pod okiem uznanego pedagoga, Karola Frycza. W 1958 roku uzyskał dyplom z wyróżnieniem, wyróżniając się za oprawę plastyczną sztuki Kaliguli Alberta Camusa.

Kariera

W 1956 roku Krzysztof Pankiewicz zainaugurował swoją karierę artystyczną w krakowskim Teatrze Młodego Widza, gdzie po raz pierwszy zaprezentował swoje umiejętności jako scenograf. Jego debiut nastąpił przy realizacji przedstawienia Osobliwe zdarzenie autorstwa Carla Goldoniego, które zostało wyreżyserowane przez Zofię Mysłakowską.

Rok później, w 1957, Pankiewicz podjął się dokonania scenografii oraz kostiumów do dwóch spektakli w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie: Ostatni rejs autorstwa Suttona Vane’a w reżyserii Jerzego Golińskiego oraz Król włóczęgów Justina Huntleya McCarthy w reżyserii Marii Straszewskiej-Rettinger. Następnie, w 1958 roku, zrealizował dekorację do sztuki Tramwaj zwany pożądaniem Tennessee Williamsa, wystawionej w Teatrze Ateneum w Warszawie pod kierownictwem Janusza Warmińskiego.

W 1959 roku Pankiewicz podjął współpracę z Bałtyckim Teatrem Dramaticznym im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie, gdzie stworzył scenografię do Mirandoliny, również autorstwa Goldoniego, w reżyserii Stanisława Jaszkowskiego. W tym samym roku zainicjował długotrwałą współpracę z Henrykiem Tomaszewskim w Wrocławskim Teatrze Pantomimy, gdzie wspólnie zrealizowali dwa projekty pantomimiczne: Woyzeck Georga Büchnera oraz Maski Arlekina.

W latach 1966–1967 Pankiewicz pełnił rolę głównego scenografa w Teatrze Klasycznym. Jego pierwszy występ jako reżyser miał miejsce w 1973 roku w Teatrze Wielkim w Łodzi, gdzie zmierzył się z komedią Williama Shakespeare’a, Wesołe kumoszki z Windsoru. W 1976 roku, wyreżyserował Don Juana Moliera w Teatrze im. C. K. Norwida w Jeleniej Górze, gdzie wystąpił Maciej Staszewski w roli tytułowej. Spektakl zdobył uznanie, otrzymując nagrody na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym w Ameryce Łacińskiej w Caracas, a także odbył tournée w Ameryce Południowej i Centralnej, między innymi w Bogocie i Panamie.

W latach 1982–1999 artysta wykazywał się jako scenograf w warszawskim Teatrze Polskim, a w okresie 1987–1988 realizował projekty w toruńskim Teatrze im. Horzycy.

Odznaczenia i nagrody

W ciągu swojej kariery Krzysztof Pankiewicz zdobył szereg znaczących wyróżnień i nagród, które świadczą o jego niezłomnym wkładzie w sztukę teatralną. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:

  • 1961 – wyróżnienie na I Kaliskich Spotkaniach Teatralnych za scenografię do Kordiana Juliusza Słowackiego w reż. Jana Perza w Teatrze Polskim w Poznaniu,
  • 1961 – nagroda prezesa Komitetu ds. Radia i Telewizji za wybitne osiągnięcia artystyczne,
  • 1962 – wyróżnienie na II Ogólnopolskim Festiwalu Sztuk Rosyjskich i Radzieckich w Katowicach za scenografię do Płatonowa Antoniego Czechowa w reż. Adama Hanuszkiewicza, z Teatru Dramatycznego w Warszawie,
  • 1962 – Prix de Recherches w Teatrze Narodów za scenografię do pantomim Henryka Tomaszewskiego takich jak Wejście w labirynt, Woyzeck, Ziarno i skorupa oraz Człowiek i ptak,
  • 1963 – wyróżnienie ministra kultury i sztuki z okazji wystawy Polskie dzieło plastyczne w 15-leciu PRL,
  • 1963 – nagroda prezesa Komitetu ds. Radia i Telewizji za wybitne osiągnięcia artystyczne,
  • 1963 – nagroda za projekty do spektaklu Chory z urojenia Moliera podczas Biennale Młodych Artystów w Paryżu,
  • 1964 – nagroda I stopnia na IV Ogólnopolskim Festiwalu Sztuk Rosyjskich i Radzieckich w Katowicach za scenografię do przedstawienia Zbrodnia i kara wg Fiodora Dostojewskiego w inscenizacji Adama Hanuszkiewicza z Teatru Powszechnego w Warszawie,
  • 1967 – nagroda holenderskiego ministra kultury i sztuki za osiągnięcia artystyczne podczas Holland Festival,
  • 1979 – Złota Podkowa – nagroda studenckiego plebiscytu „Studencka Dekada Kultury” w Rzeszowie za oprawę plastyczną Kniazia patiomkina Tadeusza Micińskiego w reż. Krystyny Meissner w Teatrze im. Siemaszkowej w Rzeszowie,
  • 1981 – Odznaka Honorowa Miasta Poznania,
  • 1981 – wyróżnienie na XXII Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu za scenografię do spektaklu Vatzlav Sławomira Mrożka w reż. Kazimierza Dejmka z Teatru Nowego w Łodzi,
  • 1983 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • 1983 – Dyplom Ministerstwa Spraw Zagranicznych,
  • 1985 – nagroda jury dziecięcego na IV Ogólnopolskim Festiwalu Sztuk dla Dzieci i Młodzieży w Wałbrzychu za scenografię do przedstawienia Czarodziejski flet Mozarta w reż. Krystyny Meissner w Teatrze im. Horzycy w Toruniu,
  • 1995 – Honorowy Medal im. Juliusza Osterwy.

Przypisy

  1. a b c Krzysztof Pankiewicz. Teatr Wielki Opera Narodowa. [dostęp 31.10.2021 r.]
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q Monika Mokrzycka-Pokora: Artysta: Krzysztof Pankiewicz - Życie i twórczość. Culture.pl, 01.05.2006 r. [dostęp 31.10.2021 r.]
  3. Scenograficzny debiut Krzysztofa Pankiewicza. e-teatr.pl. [dostęp 31.10.2021 r.]
  4. „Don Juan” pierwszą premierą sezonu 2013/2014 w Norwidzie. jelonka.com. [dostęp 31.10.2021 r.]

Oceń: Krzysztof Pankiewicz (scenograf)

Średnia ocena:4.77 Liczba ocen:19