Janusz Zarzycki

---

Życiorys

Janusz Zarzycki, który urodził się pod nazwiskiem Neugebauer, był synem Edmunda i Jadwigi. Swoje edukacyjne kroki rozpoczął w Gimnazjum im. Tadeusza Czackiego w Warszawie, gdzie uzyskał dyplom w 1932 roku. Następnie kontynuował naukę na Politechnice Warszawskiej do 1935 roku, gdzie był aktywnym członkiem Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej.

W latach 1937–1938 przeszedł szkolenie w Mazowieckiej Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii w Zambrowie, a po zakończeniu edukacji pracował jako wychowawca w warszawskiej świetlicy robotniczej. Jego wojskowa kariera rozpoczęła się już podczas wojny obronnej 1939 roku, w której brał udział jako członek 28 Dywizjonu Artylerii Ciężkiej. Po kapitulacji Polski przeniósł się do Lwowa, gdzie kontynuował studia w Lwowskim Instytucie Politechnicznym, jednocześnie pracując przy budowie Teatru Lwowskiego.

W 1941 roku powrócił do Warszawy, gdzie do 1942 roku pracował jako technik budowlany w Społecznym Przedsiębiorstwie Budowlanym. W tym czasie, w 1942 roku, wstąpił do Związku Walki Wyzwoleńczej oraz Polskiej Partii Robotniczej, pełniąc funkcję oficera sztabowego Gwardii Ludowej i szefa wydziału wyszkolenia. Niestety, w 1943 roku został aresztowany i przez dwa lata przebywał w niemieckich obozach, takich jak Auschwitz-Birkenau i Buchenwald.

Po zakończeniu II wojny światowej, Zarzycki związał się z Wojskiem Polskim, a jego kariera zawodowa rozwijała się w szybkim tempie. W latach 1945–1947 był oficerem w Zarządzie Głównym Wydziału Politycznego WP, a w latach 1956–1960 objął stanowisko szefa Głównego Zarządu Polityczno-Wychowawczego Wojska Polskiego. W 1949 roku pełnił rolę delegata Krajowej Rady Obrońców Pokoju na Kongres Obrońców Pokoju w Paryżu. W kolejnych latach sprawował m.in. funkcję prezesa Centralnego Urzędu Szkolenia Zawodowego.

W latach 1947–1948 przewodniczył Zarządowi Głównemu Związku Walki Młodych. Działał również w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, gdzie współtworzył Związek Młodzieży Polskiej, a w latach 1948–1954 i 1959–1964 był członkiem Komitetu Centralnego PZPR. W tym skróconym czasie zasiadał również w Biurze Organizacyjnym PPR i PZPR. Uczestniczył w czterech pierwszych zjazdach partii, a także związany był z frakcją puławian. W latach 1956–1960 pełnił funkcję wiceministra obrony narodowej i był wielokrotnie wybierany na przewodniczącego Miejskiej Rady Narodowej w Warszawie.

W latach 1957–1969 zasiadał w Sejmie PRL, a w 1967 roku objął stanowisko dyrektora Instytutu Urbanistyki i Architektury w Warszawie. W uznaniu swoich zasług, w 1988 roku otrzymał tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata za pomoc udzieloną uciekinierom z getta. Jego życie zakończyło się z dniem śmierci, a Janusz Zarzycki został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie obok swojej żony.

Awanse

W trakcie swojej służby wojskowej Janusz Zarzycki uzyskał szereg awansów na różne stopnie wojskowe, które były znaczące dla jego kariery.

• podporucznik rezerwy – sierpień 1939,
• kapitan Gwardii Ludowej – styczeń 1942,
• major Gwardii Ludowej – kwiecień 1942,
• podpułkownik – czerwiec 1944,
• pułkownik – grudzień 1945,
• generał brygady – grudzień 1946,
• generał dywizji – lipiec 1957.

Życie prywatne

Janusz Zarzycki spędził większość swojego życia w Warszawie. Był dwukrotnie w związku małżeńskim. Jego pierwsza żona, Anna Agopsowicz, żyła w latach 1914–1983. W późniejszym czasie poślubił dziennikarkę Krystynę Zielińską-Zarzycką, która zmarła w 2007 roku, wcześniej znaną jako Dąbrowa, urodzoną w 1924 roku. Janusz miał dwoje dzieci, co z pewnością znacząco wzbogaciło jego życie osobiste.

Ordery i odznaczenia

Janusz Zarzycki otrzymał wiele ważnych odznaczeń i orderów, które potwierdzają jego wkład w historię i służby wojskowej. Oto lista jego odznaczeń:

• Order Sztandaru Pracy I klasy (1964),
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
• Order Krzyża Grunwaldu III klasy (1945),
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (19 grudnia 1945),
• Krzyż Partyzancki (1946),
• Krzyż Oświęcimski (1985),
• Medal za Warszawę 1939–1945 (17 stycznia 1946),
• Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” (1957),
• Medal 10-lecia Polski Ludowej,
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966),
• Złoty Znak Związku Ochotniczych Straży Pożarnych (1965),
• Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1964),
• Krzyż Czechosłowackiego Wojskowego Orderu Lwa Białego „Za zwycięstwo” (1949),
• Order Flagi Narodowej I stopnia (KRLD, 1954),
• Order Narodowy Zasługi (Francja, 1967),
• Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (1988).

Każde z tych odznaczeń stanowi wyraz uznania dla jego działalności i odwagi, a także dla jego zaangażowania w służbę publiczną oraz aktywność na rzecz społeczeństwa.

---

Oceń: Janusz Zarzycki

---