Bernard Uchmański

---

Życiorys

Maturę Bernard Uchmański zdobył w Liceum Ogólnokształcącym im. Tomasza Zana w Pruszkowie w 1953 roku. Następnie, podjął studia na Wydziale Budownictwa Wodnego Politechniki Warszawskiej, koncentrując się na projektowaniu elektrowni wodnych. Po zakończeniu nauki rozpoczął pracę w biurze projektowym „Energoprojekt” w Warszawie. Po wprowadzeniu stanu wojennego, aktywnie uczestniczył jako członek tajnej Komisji Zakładowej „Solidarność” od lutego 1982 do wiosny 1989.

Uchmański był zapalonym wspinaczem, zaczynając przygodę z Tatrach w 1955 roku. Jego pasje obejmowały zarówno taternictwo powierzchniowe, jak i jaskiniowe. W 1964 roku przeszedł nowymi drogami wschodnią i czołową ścianę Mięguszowieckiego Szczytu. Wspólnie z Januszem Fereńskim oraz Joachimem Wachowiczem wyznaczył nowe drogi na północno-wschodniej ścianie Mnicha (1963 i 1964). Dodatkowo, zdobył nowe szczyty w Tatrach Zachodnich i przeszedł zimą południowo-wschodnią ścianę Raptawickiej Turni (1968).

W 1961 roku, w towarzystwie Janusza Onyszkiewicza i Krzysztofa Zdzitowieckiego, dotarł na poziom -567 m w Jaskini Śnieżnej, która wtedy uchodziła za najgłębszą w Tatrach. Rok później, brał udział w odkryciu nowych ciągów w Jaskini Czarnej, wówczas najdłuższej jaskini w regionie. Na przełomie 1968 i 1969 roku kierował wyprawą, której celem było wspinaczkowe wyjście z dna Jaskini Śnieżnej, co stało się rekordowym osiągnięciem w skali światowej, pokonując 640 metrów od dna do otworu wejściowego bez użycia lin czy drabinek. Do grupy wchodzili również: Roman Galar, Jerzy Masełko, Andrzej Ostromęcki, Kazimierz Piotrowski, Norbert Pospieszny oraz Marek Trzeciakowski. Wszyscy zostali wyróżnieni Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe.

Bernard Uchmański brał również udział w wyprawach do jaskiń w Bułgarii, Francji, Anglii, Walii, Belgii i Jugosławii, a w 1958 roku w Bułgarii osiągnął rekord głębokości, schodząc na dno Pticzy. Zdobył także wiele szczytów w Pamiro-Ałaju w 1969 roku, a rok później był kierownikiem grupy na nowym, dotąd niezdobytą przez nikogo pięciotysięczniku, który nazwał imieniem swojej matki, Stanisławy.

W 1976 roku prowadził wyprawę w Górach św. Eliasza na Alasce, a w 1978 był asystentem realizatora filmowego podczas wyprawy do Himalajów, która zdobyła południowy i środkowy wierzchołek Kanczendzongi, osiągając wysokość 8000 m. Uchmański jest autorem książki „Polacy w górach Pamiro-Ałaju”, wydanej w 1973 roku oraz rozdziału w „Dwie Kangczendzongi”, opublikowanej w 1983 roku. Angażował się także w publicystykę górską oraz był korespondentem „Słowa Powszechnego”. Jako uznany fotograf górski zdobył liczne nagrody i wyróżnienia.

Beranrd Uchmański był członkiem Klubu Wysokogórskiego w Warszawie, a na końcu lat 1950. wstąpił do Sekcji Grotołazów we Wrocławiu. Swoją działalność kontynuował również w Speleoklubie Warszawskim, którego honorowym członkiem został w 1980 roku. W latach 1970 i 1974 zdobył brązowy i srebrny Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe.

Na pytanie o cel swoich wypraw, Uchmański powiedział: „Pomogły poznać głębiej własną osobowość i zwalczyć własną słabość. Każdy szuka sam dróg służących doskonaleniu charakteru. Według mnie są dwie drogi: podróże po świecie i podróże w głąb siebie. Ja zostałem alpinistą, gdyż coś ciągnęło mnie do natury. Może dlatego, że przekonany jestem o tym, iż im człowiek bliższy jest natury, tym jest czystszy. Natura stawia surowe wymagania, a człowiek zdany jest tam tylko na siebie w sprostaniu tym wymaganiom.” Bernard Uchmański, 1981

Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie w 1995 roku, gdy zginął w lawinie lodowej podczas wspinaczki na szczyt Alpamayo w masywie Kordyliera Biała w Peru. To wyprawa na „jakąś piękną górę” miała na celu uczczenie czterdziestej rocznicy jego pierwszej wspinaczki w podkrakowskich skałkach. Ostatecznie spoczął na cmentarzu parafialnym w Pruszkowie-Żbikowie.

Inne informacje

Ostatnie lata życia Bernard Uchmański spędził niezwykle intensywnie, poświęcając swój czas, aby służyć innym, w szczególności dzieciom z niepełnosprawnościami intelektualnymi. Jego zaangażowanie w pomoc tym młodym ludziom było dla niego nie tylko obowiązkiem, ale także prawdziwą misją.

W 1978 roku Bernard stał się jednym z współtwórców polskiego Ruchu „Wiara i Światło”, który zyskał popularność jako „Ruch Muminkowy”. To społeczność, która łączy osoby z niepełnosprawnościami oraz ich rodziny, oferując im wsparcie i miejsce do wspólnej pracy oraz modlitwy. Bernard miał duży wpływ na powołanie tej wspólnoty w Lublinie, gdzie jego zaangażowanie i inicjatywa ułatwiły wielu osobom znalezienie przestrzeni do działania.

Jako pasjonat życia chrześcijańskiego, Uchmański publikował swoje teksty w prasie i wydawnictwach, które były poświęcone tej tematyce, dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniem. W literaturze można znaleźć wspomnienie o jego osobie zatytułowane „Do tańca, do różańca, do gór wysokich”, które przybliża jego życie i działalność.

Poza swoimi działalnościami na rzecz innych, Bernard był również zapalonym żeglarzem, spędzając czas na wodach Bałtyku oraz Morza Północnego. Jego miłość do wody była niezwykle silna, a charakterystyczniejsze było to, że zawsze miał przy sobie swoje organki, co nadawało mu niepowtarzalnego charakteru.

---

Oceń: Bernard Uchmański

---