Tworki (Pruszków)


Tworki to interesująca dzielnica Pruszkowa, znajdująca się w województwie mazowieckim, w obrębie powiatu pruszkowskiego.

Ta malowniczo położona część miasta została usytuowana nad rzeką Utratą, co dodaje jej urokliwego charakteru.

Historia

Wieś duchowna Tworków miała swoje początki w drugiej połowie XVI wieku, urokliwie usytuowana w powiecie błońskim w ziemi warszawskiej, będącej częścią województwa mazowieckiego.

W okresie od 1867 do 1916 roku, Tworki stanowiły integralną część gminy Pruszków, która funkcjonowała w powiecie warszawskim, podległym guberni warszawskiej. To szczególne położenie miało istotne znaczenie dla dalszego rozwoju tej okolicy.

W wyniku zmian administracyjnych, 10 grudnia 1916 roku, osadzie fabrycznej Pruszków nadano prawa miejskie, co wiązało się z włączeniem Tworków do nowo utworzonej jednostki miejskiej. Ta przemiana podkreślała znaczenie Tworków w kontekście rozwoju lokalnego oraz ich powiązań z miastem Pruszków.

Ważniejsze miejsca i obiekty

W Tworkach, obszarze o bogatej historii, znajduje się wiele znaczących obiektów, które są istotnym elementem regionalnej kultury i pamięci. Na szczególną uwagę zasługuje Szpital Tworkowski, który został założony w 1891 roku. Powstanie szpitala wiąże się z nabytkiem terenu przez Radę Dobroczynności i Użyteczności Publicznej od Franciszka Kryńskiego, dokonanym w 1882 roku. Budowle szpitalne zaczęły powstawać w latach 1888–1891, a uroczyste otwarcie miało miejsce 21 listopada 1891 roku. Wówczas szpital funkcjonował pod nazwą „Warszawska Lecznica dla Obłąkanych”. Obok niego, w 1924 roku, został zlokalizowany cmentarz, a w 1945 roku zmieniono nazwę na Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych. Na początku XXI wieku placówka zajmowała aż 57 ha, w tym prawie 23 ha parku. W roku 2000 przyjęto nową nazwę – Wojewódzki Samodzielny Psychiatryczny Zespół Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej im. prof. Jana Mazurkiewicza, a w 2007 roku zarejestrowano skróconą nazwę – Szpital Tworkowski, która jest w użyciu do dziś.

Innym ważnym punktem jest Kościół Przemienienia Pańskiego, który powstał w latach 1904–1906, pierwotnie jako cerkiew prawosławna zaprojektowana w stylu ormiańskim. Z czasem, po adaptacji, przekształcono ją na katolicką kaplicę, która została poświęcona 30 kwietnia 1930 roku. Interesującym detalem są organy z prospektem z 1899 roku, które świadczą o bogatym dziedzictwie tego miejsca.

Na terenie Tworków znajduje się także Cmentarz, który kryje w sobie kwaterę ofiar terroru hitlerowskiego z czasów powstania warszawskiego, a także kwaterę poległych żołnierzy września 1939 roku, w tym groby żołnierzy z okresu II wojny światowej. Oba te miejsca zostały wpisane do ewidencji Miejsc Pamięci Narodowej, co podkreśla ich znaczenie historyczne.

Nie można zapomnieć o parku, który znajduje się nieopodal szpitala, pełnym starodrzewi oraz pomników przyrody. W parku można spotkać m.in. topolę kanadyjską, osiągającą wysokość 20 m oraz o obwodzie pnia 440 cm, a także dąb szypułkowy o wysokości 16 m i obwodzie pnia 370 cm. To niezwykle urokliwe miejsce, które sprzyja spacerom oraz odpoczynkowi w otoczeniu natury.

Ostatnim z interesujących miejsc jest przystanek Tworki, który stanowi część Warszawskiej Kolei Dojazdowej. Jest to dogodny punkt komunikacyjny, który łączy Tworki z innymi regionami, co czyni to miejsce jeszcze bardziej dostępnym dla mieszkańców i turystów.

Przypisy

  1. JerzyJ. Kaleta, Pruszków przemysłowy, Wyd. 2. zm. i popr, Pruszków: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. Henryka Sienkiewicza, 2010, ISBN 978-83-62144-02-0 [dostęp 26.09.2023 r.]
  2. untitled. [dostęp 16.07.2011 r.]
  3. Historia, Szpital Tworkowski, tworki.eu [dostęp 18.07.2008 r.]
  4. Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 280; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
  5. Akta miasta Pruszkowa

Oceń: Tworki (Pruszków)

Średnia ocena:4.87 Liczba ocen:14