Kościół Przemienienia Pańskiego w Pruszkowie

Kościoły

Kościół Przemienienia Pańskiego, który znajduje się w Pruszkowie, to niezwykły przykład architektury sakralnej. Jest to rzymskokatolicki kościół, ulokowany w malowniczej dzielnicy Tworkach, w bezpośrednim sąsiedztwie historycznego kompleksu zabudowań Szpitala Tworkowskiego.

Świątynia została zbudowana w latach 1904-1906, pierwotnie jako cerkiew prawosławna, co dodaje jej wyjątkowego charakteru i historii, która wciąż fascynuje mieszkańców oraz turystów.

Historia

„Cerkiew zlokalizowana przy szpitalu psychiatrycznym w Tworkach powstała z myślą o rosyjskim personelu tej placówki. Uroczystość wyświęcenia terenu pod budowę miała miejsce 4 sierpnia 1904 roku, a sama cerkiew została konsekrowana w październiku tego samego roku. Świątynia otrzymała patronat od św. metropolity kijowskiego Aleksego, co było związane z jego znaczeniem, a także z urodzinami następcy tronu w tym samym czasie. Koszt budowy oraz wyposażenia cerkwi wyniósł 13,5 tysiąca rubli. Utraciła swoje przeznaczenie w 1915 roku, kiedy to Rosjanie opuścili Królestwo Polskie. W wyniku tego z budynku wywieziono całe jego wyposażenie. Po zakończeniu wojny obiekt pozostawał opuszczony.

W 1928 roku cerkiew została przejęta przez Kościół katolicki, a dwa lata później, w 1930 roku, przeprowadzono rekonsekrację odnawianej świątyni. Nowa liturgia katolicka spowodowała adaptację wnętrza, a jednak pierwotna posadzka oraz freski zostały zachowane. W prezbiterium umieszczono obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, stworzony przez pacjenta szpitala, Bolesława Wisłockiego. Wyposażenie świeżo utworzonego kościoła pochodziło z wcześniej istniejącej katolickiej kaplicy, która funkcjonowała w budynku administracyjnym kompleksu szpitalnego od samego początku jego istnienia. Dzięki temu do świątyni trafiły kielich i organy z końca XIX wieku, a także obraz Przemienienia Pańskiego.

Architektura

Wzniesiona cerkiew jest doskonałym przykładem średniowiecznego budownictwa sakralnego, które reprezentuje Apostolski Kościół Ormiański. Styl architektoniczny tego obiektu zyskał popularność wśród rosyjskich projektantów na początku XX wieku. Autorem oryginalnego planu cerkwi był Piotr Fedders, który w Warszawie miał na swoim koncie między innymi projekt wojskowej cerkwi św. Martyniana.

Budowla ta charakteryzuje się formą zbliżoną do cerkwi w Lisinie, stworzonej przez Nikołaja Benois, ojca Leontija, architekta, który stał za zleceniem na projekt prawosławnej świątyni w Tworkach. Interesującym aspektem jest to, że zastosowany w cerkwi nietypowy styl, który daleko odbiega od dominującego wówczas stylu bizantyjsko-rosyjskiego (znanego jako urzędowy), pozwolił na zachowanie oryginalnego wyglądu budowy, nawet po jej adaptacji na kościół.

Przypisy

  1. Bertasz A.: Ijeronim. Prawosławnaja Encikłopiedija, 02.07.2014 r. [dostęp 07.09.2014 r.] (ros.).
  2. K. Sokoł, A. Sosna, Cerkwie w centralnej Polsce 1815-1915, Fundacja Sąsiedzi, Białystok 2011 r., s. 103.
  3. a b c d e f g J. Majewski, Dawna cerkiew w Tworkach. Mogłaby stać pod Erywaniem.
  4. a b c Tworki: kościół przyszpitalny Przemienienia Pańskiego.

Oceń: Kościół Przemienienia Pańskiego w Pruszkowie

★★★★★
Średnia ocena:4.81 Liczba ocen:22