Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy, które zyskało swoją reputację i znaczenie, zostało założone 1 czerwca 1975 roku w Pruszkowie. To nie tylko instytucja kultury, ale także miejsce, które odgrywa kluczową rolę w odkrywaniu tajemnic przeszłości związanych z hutnictwem regionu.
Na czołowej pozycji w historii tej placówki stoi jej założyciel, mgr Stefan Woyda, który pełnił funkcję dyrektora przez wiele lat. Jego wizjonerskie podejście do archeologii oraz entuzjazm przyczyniły się do rozwoju muzeum. Po jego śmierci kierowanie instytucją przejęła mgr Dorota Słowińska, która kontynuuje jego dzieło i dba o dalszy rozwój muzeum i jego zasobów.
Główna misja Muzeum Starożytnego Hutnictwa koncentruje się wokół Mazowieckiego Centrum Metalurgicznego, które jest uznawane za drugie co do wielkości centrum hutnicze w "barbarzyńskiej" Europie. Ta placówka umożliwia zgłębianie i analizę dawnych technik metalurgicznych, a także odkrywanie, jak te procesy wpływały na życie i kulturę mieszkańców Mazowsza.
Historia
W latach 1968-1975 pod okiem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków Stefana Woydy prowadzono badania archeologiczne, które doprowadziły do jednego z kluczowych odkryć w polskiej archeologii powojennej. Z wyników tych prac wynika, że w okresie kultury przeworskiej na Równinie Łowicko-Błońskiej istniał jeden z czołowych ośrodków metalurgicznych w Europie. To znaczące odkrycie stało się podstawą do utworzenia muzeum, które skupia się na gromadzeniu zbiorów z wykopalisk, prowadzeniu badań oraz popularyzacji tej wiedzy. Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego zostało ustanowione 1 czerwca 1975 roku w Pruszkowie.
Siedziba
Siedziba muzeum mieści się w zrujnowanej oficynie dworskiej pałacu Potulickich w Pruszkowie. Po 12-letniej renowacji, prowadzonej przy współpracy z warszawskim oddziałem Pracowni Konserwacji Zabytków, inauguracja działalności placówki miała miejsce w odnowionym budynku podczas wykładu prof. Henryka Samsonowicza, zatytułowanego „Mazowsze, nasza mała ojczyzna. O pożytkach płynących z historycznych badań regionalnych”.
Aktualna forma architektoniczna budynku obejmuje dziewiętnastowieczne części: północną, która była częścią mieszkalną, oraz południową, będącą oranżerią, które na początku XX wieku połączono centralną częścią. Klasycystyczna oficyna dworska jest integralną częścią większego założenia pałacowo-parkowego, noszącego nazwisko ostatnich właścicieli. Całość dopełnia piękny, stylowy ogród.
Działalność
Wystawa stała: „Przedświt. Mazowieckie Centrum Metalurgiczne z przełomu er”
Wystawa została stworzona z myślą o edukacji i popularyzacji wiedzy dotyczącej niezwykle istotnego fragmentu historii – Mazowieckiego Centrum Metalurgicznego, które znajduje się na granicy różnych epok. To odkrycie miało kluczowe znaczenie w kontekście powojennej archeologii w Polsce. Oprowadzając po wystawie, można doświadczyć nowoczesnych rozwiązań scenograficznych oraz innowacyjnych środków multimedialnych, które przenoszą zwiedzających do czasów, gdy na tych terenach stykały się wpływy Imperium Rzymskiego z kulturami Barbaricum oraz obszarami zamieszkanymi przez Lugiów i Wandalów.
Na wystawie można zobaczyć rekonstrukcje przedmiotów używanych w życiu codziennym, takich jak broń, narzędzia czy ozdoby wykonane z różnych materiałów, takich jak poroże, żelazo, szkło oraz drewno. Ponadto przygotowano wierne repliki uzbrojenia i strojów, zarówno legionistów rzymskich, jak i zamożnych obywateli tamtego okresu. Dla młodszych odwiedzających dostępny jest kącik edukacyjny oraz interaktywna aplikacja multimedialna.
Lekcje, warsztaty, prelekcje
Działalność edukacyjna muzeum obejmuje szeroki wachlarz lekcji muzealnych, skierowanych do osób w różnym wieku: dzieci, młodzieży oraz dorosłych. Uczestnicy mają szansę zapoznać się z bogatą historią Mazowsza, dziejami Pruszkowa oraz oryginalnymi zbiorami archeologicznymi, a także ich replikami, przy użyciu standardowych i multimedialnych pomocy dydaktycznych. Warsztaty są zorganizowane w taki sposób, aby każdy mógł w aktywny sposób nauczyć się dawnych technik, takich jak tkactwo, kowalstwo, czy wypiekanie podpłomyków.
Edukacja w muzeum ma formę wykładów popularnonaukowych, dyskusji oraz różnorodnych doświadczeń i pokazów, co umila i ułatwia przyswajanie wiedzy. Prelekcje dotyczące archeologii i historii są istotnym elementem działalności muzeum i regularnie przyciągają zainteresowanych.
Biblioteka
Muzeum oferuje czytelnię naukową, w której zgromadzono imponujący księgozbiór składający się z ponad 5000 woluminów. Główna tematyka zbiorów koncentruje się na archeologii, historii oraz sztuce, ale można również znaleźć książki i czasopisma z różnych dziedzin, jak też liczne pozycje encyklopedyczne oraz słowniki. Czytelnia jest otwarta w dni robocze od 9:00 do 15:00, co umożliwia swobodne korzystanie z zasobów.
Koncerty
W oranżerii muzeum odbywają się regularne koncerty kameralne, które mają na celu wzbogacenie oferty kulturalnej placówki. Na te wydarzenia zapraszani są znakomici polscy muzycy i aktorzy, co czyni koncerty wyjątkowym doświadczeniem dla miłośników sztuki i kultury.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Stadion Znicza Pruszków | Żbikówka | Góra Żbikowska | Muzeum Dulag 121 | Liceum Ogólnokształcące im. Tomasza Zana w Pruszkowie | Lądowisko Pruszków-SPZOZ | Regułka | Głaz narzutowy w Pruszkowie | Arena PruszkówOceń: Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego w Pruszkowie